Właściwa wentylacja w stajni – o czym należy pamiętać?

Nawet jeśli właściciel koni dba o to, aby zwierzęta większość czasu spędzały na zewnątrz, to i tak dużo  przebywają  w budynku. Stajnia jest schronieniem od upałów, mrozów, deszczu i służy do odpoczynku nocą, powinien w niej panować odpowiedni mikroklimat. Trudności może sprawiać wymiana powietrza – jednak kwestię tę należy potraktować priorytetowo. Wyjaśniamy, jak zadbać o właściwą wentylację.

Jakie warunki powinny panować w stajni?

Mikroklimat przełoży się bezpośrednio zarówno na zdrowie, jak i samopoczucie koni. Należy zadbać o to, aby w stajni panowała optymalna temperatura. W gorące dni dająca ukojenie a zimą chroniąca rozgrzane po treningu  mięśnie od wyziębienia. Stajnia nie może być zbyt wilgotna, rozwój grzybów we wdychanym powietrzu może powodować występowanie alergii. Głównym źródłem pary wodnej w stajni są konie, koń produkuje ponad 500 litrów pary wodnej na godzinę.

Prawidłowa cyrkulacja powietrza w stajni ma kluczowe znaczenie dla zdrowia zwierząt.

Gazy unoszące się w powietrzu

Każdy, kto choć raz był w stajni, wie, że unosi się tam charakterystyczny zapach. Są za niego odpowiedzialne gazy, które w dużej ilości mogą być szkodliwe dla organizmu.

Występowanie tych gazów jest związane z przemianą materii koni i z wydalanymi przez nie odchodami. W powietrzu unosi się sporo amoniaku, siarkowodoru i dwutlenku węgla.

Konie są szczególnie wrażliwe na te substancje. Amoniak, wydobywający się parującego moczu w dużym stężeniu może działać  drażniąco na drogi oddechowe. Jeśli w źle wentylowanej stajni przebywają także źrebięta, to może być on przyczyną zapalenia płuc u tych młodych osobników.

Do stajni często dostarczane jest świeże siano, pasza i ściółka – czyli słoma lub trociny, a wraz z nimi kurz, pyły i drobnoustroje. Właścicielom stajni zaleca się, aby ściółka, którą jest wykładana podłoga w boksie, była lekko zwilżona –  ma to ograniczyć jej pylenie.  Słoma lub trociny używane do ścielenia nie powinny stanowić źródła pleśni i innych grzybów, czyli powinny być suche.

Kurz, pyły, drobnoustroje unoszące się w powietrzu mogą być powodem poważnych problemów ze zdrowiem zwierząt. Konie przebywające w takich stajniach mogą cierpieć na nieżyt oskrzeli, obturacyjną chorobę płuc, alergie. Grozi im także podrażnienie spojówek.

Jak powinna wyglądać prawidłowo wykonana wentylacja stajni?

Konie to zwierzęta, które z natury lubią przebywać na otwartej przestrzeni, czyli tam, gdzie mają nieograniczony dostęp do świeżego powietrza. Aby warunki panujące w stajni nie powodowały u nich dyskomfortu i nie były przyczyną chorób, należy szczególnie starannie przemyśleć kwestię cyrkulacji powietrza w tym budynku.

Dla koni naturalnym miejscem bytowania są słoneczne pastwiska i łąki. W trakcie projektowania nowej stajni lub planowania modernizacji obecnej nie zapomnij zaplanować okien w taki sposób, by konie mogły z nich swobodnie wyglądać, a korytarz zaopatrzyć w świetlik z wentylacją. Szczelina wentylacyjna wspomaga równomierny przepływ powietrza, który jest kluczowym czynnikiem dla dobrego samopoczucia Twoich koni.

Ważnym elementem prawidłowej wentylacji stajni są też wrota. Np. ich 4-częściowa budowa sprawia, że górne skrzydła mogą być otwarte, niezależnie od skrzydeł dolnych. Dopływ świeżego powietrza jest równie ważny jak prawidłowe oświetlenie stajni. Okres jesienno-zimowy jest czasem próby wentylacji. W stajni, gdzie proces ten przebiega niewłaściwie, para wodna osadza się na oknach i stalowych powierzchniach.

Kosztem utrzymania dodatniej temperatury w stajni, stwarza się niebezpieczne warunki dla układu oddechowego koni, będące często przyczyną alergii, astmy i innych chorób płuc, bo wilgoć sprzyja rozwojowi grzybów i pleśni.

Bezsprzecznie przepływ powietrza i jego wilgotność są ważnymi czynnikami mającymi wpływ na dobrostan koni. Chłód nie jest takim wrogiem koni jak wilgoć, która osadza się na sierści konia. Sprawia ona, że opadają włosy, tym samym zniszczona zostaje naturalna powietrzna bariera izolacyjna. Samo usunięcie wody z powierzchni ciała konia wiąże się z wysokim wydatkiem energii. Jest ona zużywana podczas parowania substancji, co dodatkowo obciąża organizm konia.

Podstawą dobrej wentylacji jest wietrzenie budynku – otwieranie drzwi i okien, a także wrót. Do tego sprawdzą się doskonale pojedyncze lub dwuskrzydłowe wrota przesuwne, dwu lub czteroskrzydłowe wrota otwierane.

Pamiętajmy, że konie nie lubią nadmiernego szumu i zdradliwych przeciągów. Jeśli po wejściu do stajni czujemy silną woń wilgoci, to możemy być pewni, że wymaga ona zmian, które usprawnią wentylację. Tu z pomocą może przyjść np. projekt nowych wrót. Odpowiednio zaprojektowane pomogą Tobie rozwiązać problem niewłaściwego przepływu powietrza.

Jeśli planujesz nowy budynek to masz szansę wybrać skuteczne i tanie rozwiązanie wentylacji poprzez odpowiednio zaprojektowaną kalenicę, w której szczeliny wentylacyjne pozwalają na swobodne i spokojne uchodzenie powietrza na zewnątrz. Kalenica jest idealnym miejscem na wentylację, ponieważ znajduje się najwyżej. W stajni ogrzane, mokre, wypełnione amoniakiem powietrze unosi się do góry i swobodnie bez przeciągu opuszczę budynek, jednocześnie zasysając przez drzwi i okna świeże powietrze z zewnątrz.

Wentylacja w stajni to bardzo ważny aspekt, który warto rozważyć, planując nowy budynek, czy modernizując istniejący. Dobra, przemyślana wentylacja poprawi komfort bytowania naszych pupili oraz zaoszczędzi im komplikacji zdrowotnych związanych z chorobami dróg oddechowych. A nam właścicielom i opiekunom da szansę na cieszenie się z jazdy i wspólnej „zabawy” z tymi wspaniałymi zwierzętami.